Seksueel grensoverschrijdend gedrag is een topic wat op het moment hoog op elke agenda staat. Na het item van #boos worden er nieuwe discussies gevoerd binnen de Nederlandse private en openbare sectoren, en het is goed dat dit gebeurt. Maar wat is eigenlijk grensoverschrijdend gedrag? Wat is dan acceptabel gedrag als het aankomt op de werkvloer?
Voordat de discussie gevoerd kan worden moet er eerst gekeken worden naar wat (seksueel) grensoverschrijdend gedrag is. Gedrag is wat vertoont wordt tussen twee mensen. Dit betreft alle vormen van communicatie. Dit is verbaal en non-verbaal en ook digitale communicatie. Verbale communicatie betreft de woordkeus. Non-verbale communicatie betreft niet alleen lichamelijke gebaren en afstand, maar ook hoe iets gezegd word. Stembuigingen en volume vallen hieronder. Digitale communicatie betreft beiden via bijvoorbeeld WhatsApp of e-mails. De emoji(ofwel emoticons)keuze is belangrijk. Evenzo het sturen van foto’s en wat voor foto’s dit zijn. Vakantiefoto’s mogen in groeps-apps gedeeld worden. Een foto van een ontbloot bovenlijf heeft in een professionele omgeving niks te zoeken.
Een grens is een manier van een persoon of organisatie om aan te geen welk gedrag acceptabel is. Een ander woord voor een grens is bijvoorbeeld een gedragscode, of huisregels. Een persoonlijke grens is hoe dicht iemand bij elkaar mag komen. Een huisregel kan zijn dat men geen wapens mee mag nemen. Een ander voorbeeld is dat collega’s elkaar niet aanspreken met “schat” of “rat”.
Grenzen verschillen per persoon en per organisatie. Sommige worden duidelijk uitgesproken en sommige zijn impliciet. Daarnaast zit er een verschil tussen welke regels er bestaan, en welke er worden gehandhaafd. Het kan zijn dat er een expliciete regel ARBO regel is die zegt dat er niet boven een bepaald aantal kilo’s getild mag worden. Echter, wanneer de groep vindt dat deze regel overtreden hoort te worden, betekent dit dat de regel er in de praktijk niet is. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld een politieregel dat er niet etnisch geprofileerd mag worden. In de praktijk ervaren een aantal agenten deze regel als last, en kiezen zij ervoor om deze te negeren.
Op persoonlijk vlak verschillen grenzen behoorlijk. Ze verschillen ook per context. In bedrijf X werkt A. A heeft een hele goede band met B en daarom mag B fysiek dichtbij komen. B mag een hand leggen op de arm van A. Maar A heeft geen goede band met C. C mag dit dus niet. Hier verschilt de regel, de grens, per persoon. A geeft dit aan tegen C. C respecteert dit.
Maar wat als C dit niet respecteert? Dan is er sprake van grensoverschrijdend gedrag. Er zijn verschillende grensoverschrijdende gedragingen. Binnen een werkcultuur is er sprake van drie verschillende soorten. Dit zijn seksueel grensoverschrijdend gedrag, pesten en discriminatie. Seksueel grensoverschrijdend gedrag heeft een seksuele insteek. De intentie is om bepaalde seksuele handelingen te verrichten. Pesten heeft de bedoeling te vernederen, intimideren of bedreigen. Discriminatie is agressie gericht op in stand houden van ongelijke machtsverhoudingen. De pleger zet discriminatie is om duidelijk te maken dat het slachtoffer “minder” is in de ogen van de dader.
Deze verschillende soorten grensoverschrijdende gedragingen kunnen worden aangepakt en voorkomen. Het is belangrijk om het hele team te betrekken. Er zit immers, zoals eerder te lezen is, een verschil tussen wat leeft en wat wordt opgedragen. Benieuwd naar de aanpak van Seed of Bodhi? Vraag vrijblijvend een gesprek aan.